Je weet wat je wilt. En je weet ook wat het kost. Nogal veel geld?
Gun het jezelf je plan waar te kunnen maken, door een (bij)baantje te zoeken. Bij voorkeur in de richting van de studie die je overweegt, dan sla je ook nog eens twee vliegen in één klap. Je verdient geld voor je opleiding én je doet ondertussen ervaring op in de richting die je wilt, waardoor je ontdekt of dit echt bij je past.
Er wordt al jong een keuze van je verwacht, soms is het gewoon nog te vroeg om al te kiezen. In dat geval kun je overwegen een tussenjaar te nemen om te ontdekken wat jou ligt: misschien wil je eerst stage lopen of een baantje nemen om ervaring op te doen in een richting die je leuk lijkt. Het kan ook zijn dat je wilt sparen voor een reis om ervaring in het buitenland op te doen. Er is van alles mogelijk! Maar zorg wel dat het een time-out is om tot een goede keuze te komen, maak van uitstel dus vooral geen afstel!
Je moet iets gaan kiezen en dat kan best spannend zijn. Misschien maak je je zorgen of je wel de juiste keuze maakt. Misschien vraag je je af, wat een ander kiest. Of wat je ouders willen dat je doet. Wat je vriend of vriendin kiest, is dat misschien ook iets voor jou? Het zou kunnen, maar misschien is de school van een ander wel helemaal de verkeerde keuze voor jou. Dan zit jij niet op je plek en krijg je spijt van die keuze. Dus laat je vooral niet leiden door wat een ander wil of kiest!
Bij de keuze voor een school is het heel belangrijk dat die school voor jou de beste school is: de school die het beste bij jou past. Op die school ben jij het allerbeste op je plek. Dat kan een gewone school zijn, vlakbij, of een school die je nog niet kende, een bijzondere, andere, nieuwe school, een school met een bepaalde visie of meer algemeen.
Vertrouw er op, dat als jij de school kiest waar jij het beste gevoel bij hebt, dat je op de juiste plek zit.
En daar ontmoet je anderen, die ook op hun plek zitten daar. Dat is een goed begin!
Hoe kom je er achter welke school nu het beste bij jou past?
Iedereen is welkom op Open Dagen, op voorlichtingsavonden en meeloopdagen. Check de website van de scholen die jou aanspreken voor de data en contactgegevens. Ga vooral met je ouders of iemand die je goed kent de sfeer proeven, informatie opvragen, proeflessen volgen, of een rondleiding volgen. En natuurlijk: heel veel vragen stellen! Vragen kan je altijd stellen aan de mentor, de decaan, aan leerkrachten, de IB-er of zorgcoördinator en aan oudere leerlingen op de school. Stel gerust al je vragen, geen vraag is gek! Zo kom je te weten welke school het beste bij jou past.
Dit kan jou helpen: er worden jaarlijks op scholen “Open Dagen” georganiseerd, waar allerlei informatie wordt gegeven over de opleiding en mogelijkheden erna. Hierover lees je verderop meer.
Je kan je ook eerst eens gaan verdiepen in de bestaande beroepen. Vraag aan mensen in je omgeving wat ze doen en wat ze daar leuk of interessant aan vinden. En welke weg zij hebben bewandeld om daar terecht te komen. Zo hoor je misschien zelfs over beroepen of vakken waarvan je niet eens wist dat ze bestaan. Ook zijn er online hele goede beroepentesten, waardoor je iets meer te weten komt over het soort beroep dat bij jou zou kunnen passen.
Sommige jongeren weten al heel vroeg wat ze willen gaan doen. Soms door het vak van een van hun ouders of ze weten juist zeker dat ze dat niet willen. Kijk eerst vooral eens naar jezelf, wat doe je graag? Help je graag anderen, ben je goed in dingen maken, iets nieuws bedenken. Ben je juist goed met cijfers of met woorden. Al dit soort vragen kunnen je helpen een richting die bij jouw persoontje aansluit.
En eerlijk? Ja, maak een weloverwogen keuze als het gaat om je toekomst, maar pin je er vooral ook niet op vast. Want als je vandaag aan een aantal volwassenen zou vragen of zij nog altijd het werk doen, waarvoor ze ooit een opleiding hebben gevolgd? Dan zijn er waarschijnlijk maar een paar die hun hand opsteken! Veel mensen doen inmiddels iets anders, dan waar ze vroeger voor opgeleid zijn. Omdat hun leven is veranderd, ze nieuwe uitdagingen tegen zijn gekomen of simpelweg omdat ze er achter zijn gekomen dat er iets bestond dat nog beter bij hun past.
Dat goed beseffen helpt!
Je kiest dus niet voor later! Je mag kiezen wat nu het beste bij jou past! Daar ligt jouw kracht, jouw werk en leerplezier. Als je dat verder ontwikkelt, kan je daar echt goed in worden! Als je iets doet wat echt bij je past, leer je gemakkelijker en ben je veel gemotiveerder. Ook als het soms echt moeilijk is. Dan zet je gemakkelijker door. Want je weet: hier zit jij op je plek.
Vraag je eerst eens af: wat vind je zelf vind jij jouw cijfers goed genoeg? En waarop baseer je of de cijfers goed genoeg zijn? Is dat wanneer school of je ouders je cijfers goed vinden, als zij tevreden zijn over jouw prestaties? Of zijn je cijfers goed genoeg als je over kunt naar het volgende schooljaar? Een ding is zeker, als je zelf tevreden bent over je eigen prestaties en je weet dat je je best hebt gedaan, dan ben je al een heel eind op weg!
Maar pas op, want misschien leg je de lat voor jezelf wel te hoog, of juist iets te laag, want waar baseer je dit eigenlijk op? Door jezelf af te vragen, wanneer jij jouw cijfers hoog genoeg vindt, kom je er in ieder geval achter of je werkt voor anderen, of voor jezelf. Uiteindelijk wil je toch dat je cijfers voldoende zijn (of worden) om later zelf te kunnen kiezen wat je wilt worden.
Als je weet bij welke vakken je cijfers nog niet goed genoeg zijn, kun je daar aan werken. Soms door harder te leren, meer te oefenen of misschien zelfs bijles te volgen.
Vragen kan je altijd stellen aan je leerkracht (voor vragen over dat vak) of aan je mentor (allerlei soorten vragen), aan de zorgcoördinator, IB-er of vertrouwenspersoon op school (als je hulp nodig hebt), of aan de decaan (over je keuze). Al deze mensen zijn er speciaal om jou te helpen, dat is hun werk. Als je alles al wist, zat je niet op school. Het is dus heel normaal dat je nog niet alles weet of begrijpt. Daarvoor zit je op school. Stel dus gerust je vragen, dan weten ze op school waarmee ze jou kunnen helpen.
Als je twijfels of zorgen hebt, die je met niemand kan of wil delen, dan ben je altijd welkom in een TEJO-huis! Daar denken professionals met je mee, net zolang tot jij bij het antwoord bent voor jouw vraag of passende hulp krijgt! Check https://tejo-nederland.nl/online of loop eens binnen bij het dichtstbijzijnde TEJO-huis, je bent van harte welkom!
Al kan school wel voelen als iets dat moet: school is er voor jou. Op school zit je niet voor een ander. Anderen(ouders, leerkrachten) hebben al een diploma. Op school zit je echt alleen voor jezelf, voor de vrijheid om later invloed te kunnen hebben op je eigen toekomst. Dus als je worstelt met school, weet dan waarvoor je het allemaal doet. Voor jezelf!!
Je ergens prettig kunnen voelen hangt vaak af van verschillende elementen:
Er zijn uiteraard een aantal dingen waar je zelf invloed op hebt, zoals voldoende slaap, genoeg beweging en gezond en lekker eten. Helaas kan er ook iets spelen waar je geen invloed op hebt of waardoor je wordt tegengehouden. Maar waar je met een beetje hulp misschien wel iets aan kan doen of op z’n minst mee om kan leren gaan. Bijvoorbeeld als je:
Je mag tenslotte altijd hulp vragen aan je ouders, je mentor of iemand anders die je vertrouwt. Als je je om wat voor reden dan ook ongelukkig voelt is het fijn wanneer iemand naar jou wil en kan luisteren. Iedereen heeft het recht om gehoord te worden en dat geldt ook voor jou! Ook je huisarts of andere professional kan met je meedenken en jou hierin helpen, zodat jij je weer prettig kan gaan voelen.
Veel jongeren én volwassenen zijn onzeker over hun uiterlijk. En iedereen is wel eens ontevreden over zijn of haar lichaam. Denk in de eerste plaats na over hoe jij je voelt. Ben lief voor jezelf, ongeacht hoe je eruitziet. Als je je goed voelt, straal je dat ook uit. Wel kun je zelf een invloed hebben op hoe je jezelf voelt of hoe je eruit ziet, door:
En die zogenaamde ‘schoonheidsfoutjes’ waar social media en anderen je zo graag op willen wijzen? Probeer ze anders te bekijken, relativeer het commentaar gerust en focus op waar je wel tevreden over bent.
Maar….. Als ontevredenheid over je lichaam je ongelukkig maakt, zou je hier natuurlijk ook eens met vrienden, familie of een professional over kunnen praten.
In je puberteit maakt je lichaam opeens een hele hoop chemische stoffen aan (hormonen) die je lichaam veranderen. Dit kan verwarrend of eng zijn, want je kunt niet voorspellen hoe je eruit gaat zien. Je wordt ook iets emotioneler door al die hormonen. Ook gaan mensen je minder als kind en al wat meer als volwassene benaderen. Bij meisjes is de puberteit extra spannend, want zij krijgen voor het eerst hun menstruatie.
Op school leer je hierover bij biologie, maar je kan ook zelf op zoek gaan naar meer informatie in de bibliotheek of online. En als er dingen zijn waarover je twijfelt, of als je twijfelt over hoe jouw lichaam zich ontwikkelt, dan kan je altijd met jouw huisarts of een andere professional gaan praten. Rare vragen bestaan dan ook niet. Je bent tenslotte je veranderende lijf opnieuw aan het leren kennen en hoe meer je erover weet, hoe beter jij jezelf leert begrijpen.
Er is er maar één zoals jij. Accepteer dat je dingen goed en minder goed kan, dat is een goed begin! Denk aan wat je goed kan. Dat is beter dan piekeren over waar je minder goed in bent. Vergelijk je jezelf met vrienden en vriendinnen? Dat is normaal. Maar je hoeft niet streng te zijn voor jezelf. Ook TV, sociale media en reclame stellen mensen vaak als ideale personen voor. Vergelijk jezelf vooral niet met die droomwereld. Niemand is perfect. Ook al doen sommigen zich zo voor. Zij zijn net zo uniek als jij. Vind je dat je een scheve neus hebt of te korte benen? Dan is tevreden zijn met jezelf niet zo makkelijk. Probeer niet te hard te zijn voor jezelf. Sommige dingen zijn nu eenmaal zoals ze zijn. Besef dat iedereen wel iets heeft wat hij of zij liever anders had. Maar vergeet vooral niet dat mensen alleen jouw buitenkant zien, anderen kunnen niet bij jou naar binnen kijken! Misschien heb jij wel heel veel last van weinig zelfvertrouwen, dat betekent niet dat anderen jou ook zo zien. Als jouw gebrek aan zelfvertrouwen je in de weg zit om te kunnen doen en zijn wat je wilt, dan kan het je helpen om eens met een professional te gaan praten. daarnaast bestaan er trainingen om beter met dit soort gevoelens om te leren gaan. Maar ook bijvoorbeeld het nemen van toneelles of het vinden van een sport of een hobby waar je goed in bent, kan je enorm helpen meer zelfvertrouwen op te doen.