Thijs (24): "Ik hou van het leven, maar soms wil ik dood"

In een aangrijpend artikel op Human.nl vertelt Thijs, een ogenschijnlijk levenslustige 24-jarige, over de innerlijke strijd die velen dagelijks voeren. Hij houdt van zijn vrienden, lacht graag, is nieuwsgierig naar de wereld, en tóch verlangt hij soms naar het einde.

Wat Thijs beschrijft, is geen uitzondering. Het is een herkenbare realiteit voor talloze jongeren. De paradox tussen levenslust en doodsverlangen lijkt onverenigbaar, maar is voor sommigen dagelijkse kost. Het confronterende van zijn verhaal is niet alleen de rauwe eerlijkheid, maar vooral hoe ‘normaal’ hij oogt. En dat is precies waarom dit soort verhalen verteld móéten worden.

Want als we ze blijven verzwijgen, blijven te veel jongeren denken dat ze de enigen zijn.

Een stille epidemie: 1.849 zelfdodingen in 2024

Volgens het CBS overleden in 2024 maar liefst 1.849 mensen in Nederland door zelfdoding. Dat zijn gemiddeld vijf mensen per dag. Hoewel zo'n cijfer afstandelijk kan voelen, vertegenwoordigt het een wereld aan gemiste kansen, onuitgesproken pijn en stil verdriet.

Opvallend is dat vooral jongeren en jongvolwassenen kwetsbaar zijn. De druk om te presteren, sociale isolatie, trauma’s, onzekerheid over de toekomst, en de constante vergelijking op sociale media kunnen een giftige mix vormen. En vaak worden die gevoelens te lang genegeerd, óók door de jongeren zelf.

"Het gaat niet om dood willen, het gaat om willen ontsnappen"

Wat Thijs benoemt, raakt een kern: suïcidale gedachten ontstaan niet altijd vanuit uitzichtloosheid, maar soms uit het verlangen naar rust. Naar een adempauze. Naar het idee dat het even stil mag zijn vanbinnen.

Veel jongeren willen niet dood, ze willen zich gewoon even niet meer zó voelen. Het helpt om te weten dat die gevoelens er mogen zijn. Dat je er niet van weg hoeft te rennen. Dat je er niet alleen mee hoeft te zitten.

Wat kunnen we doen?

1. Doorbreek het taboe

Praten over de dood lijkt eng, maar het is vaak precies wat iemand nodig heeft. Niet om een oplossing te vinden, maar om te mogen zijn. Gewoon vragen: “Hoe gaat het écht met je?” kan al het verschil maken.

2. Maak hulp veilig en dichtbij

Veel jongeren vinden het moeilijk om hulp te zoeken, of voelen zich niet ‘erg genoeg’ om serieus genomen te worden. TEJO Nederland biedt precies wat zij nodig hebben: een veilige plek, zonder oordeel, zonder wachtlijst. Je hoeft alleen jezelf mee te nemen.

3. Herken de signalen

Let op veranderingen in gedrag: zich terugtrekken, snel geïrriteerd zijn, of uitspraken als “Ik weet het niet meer.” Zijn geen aandachttrekkerij, het zijn schreeuwen in stilte.

4. Normaliseer kwetsbaarheid

Kwetsbaarheid hoort bij het leven. Net als kracht. Het een sluit het ander niet uit. Durven voelen, ook als het ongemakkelijk is, maakt je niet zwak, het maakt je moedig.

Een boodschap van hoop

Thijs leeft nog. Hij zoekt hulp. Hij blijft praten. Hij geeft niet op, ook niet als het zwaar is. Daarmee is hij een voorbeeld voor velen. Want het gaat niet om alles meteen oplossen. Het gaat om blijven ademen, blijven zoeken, blijven delen.

Voor iedereen die zich herkent in zijn verhaal: Je hoeft niet te wachten tot het ‘erg genoeg’ is. Je hoeft het niet zelf op te lossen. Je hoeft het niet alleen te doen.

➡ Denk je aan zelfmoord, of maak je je zorgen om iemand?

Je staat er niet alleen voor. Praat erover — dat kan anoniem en dag en nacht bij 113 Zelfmoordpreventie.

📞 Bel 113 of 0800-0113 (gratis)

💬 Chat via www.113.nl

Er is altijd iemand die luistert.

BRON: human.nl/

Wonen en groeien horen bij elkaar.

Jong zijn is een periode van ontdekken en groeien. Veel jongeren tussen de 10 en 20 jaar maken grote stappen in korte tijd. Ze leren zelfstandig denken, bouwen nieuwe relaties op, en nemen steeds meer verantwoordelijkheid voor zichzelf en hun omgeving. Op een bepaald moment ontstaat ook het verlangen naar een eigen plek of op z’n minst meer eigen ruimte.

Volgens Hannes van de Ven van het Nederlands Jeugdinstituut versnelt zelfstandig wonen die persoonlijke ontwikkeling. Zelf koken, omgaan met geld, je dag indelen en een eigen sociale kring opbouwen: het zijn ervaringen die bijdragen aan zelfstandigheid en zelfvertrouwen.

Woonstress begint vaak jong.

Toch is een woonplek voor veel jongeren niet zomaar te realiseren. En dat zorgt op jonge leeftijd al voor zorgen. Sommige jongeren merken dat hun thuissituatie krap of onrustig is. Anderen vragen zich af hoe ze later ooit zelfstandig kunnen wonen als de huurprijzen zo hoog blijven. Het idee dat je weinig grip hebt op je eigen woontoekomst, kan spanning geven.

Ook jongeren die wél zelfstandig wonen, geven aan dat de kosten hoog zijn en de onzekerheid groot. Stress over geld of wonen kan op den duur invloed hebben op hoe je je voelt, op school of in contact met anderen. Bij TEJO horen we regelmatig van jongeren die zich hierdoor vast voelen zitten, of twijfelen aan hun eigen toekomstbeeld.

Jongeren hebben ideeën en die verdienen ruimte.

Wat opvalt, is dat jongeren niet alleen zorgen hebben, maar ook meedenken. Uit het onderzoek blijkt dat ze creatieve oplossingen aandragen: zoals leegstaande gebouwen ombouwen, huurregels eerlijker maken, of betere uitleg geven op school over hoe huisvesting werkt. Jongeren weten goed wat bij hun leefwereld past. Het loont om naar hen te luisteren.

Een gesprek kan ruimte geven.

Bij TEJO merken we dat het helpt om je zorgen te delen, ook als je nog niet weet wat je ermee moet. Misschien woon je nog thuis, maar maak je je al zorgen over later. Of misschien heb je het gevoel dat je ergens tussen kind en volwassene in zweeft, zonder overzicht. Wat je situatie ook is: jouw gevoel telt.

Wij luisteren. Gratis, anoniem en zonder oordeel. Samen zoeken we naar wat jou rust en perspectief kan geven. Je hoeft het niet alleen te doen.

Bron: NJi - Woningnood belemmert ontwikkeling jongeren

De groeiende druk van het nieuws speelt samen met de uitdagingen waar veel jongeren vandaag de dag voor staan. Vanuit TEJO Nederland zien we dat jongeren steeds vaker steun zoeken bij het verwerken van gevoelens zoals angst, stress of machteloosheid. Het vermijden van het nieuws kan een copingmechanisme zijn om emotionele overbelasting te voorkomen. TEJO Nederland biedt ondersteuning aan jongeren van 12 tot 20 jaar die worstelen met deze en andere problemen, door een veilige omgeving te creëren waar zij hun ervaringen kunnen delen en verwerken.

De combinatie van toenemende nieuwsconsumptie en de impact daarvan op jongeren vraagt om aandacht en passende ondersteuning. Het recente onderzoek benadrukt het belang van het vinden van een balans tussen het volgen van het nieuws en het behouden van mentale gezondheid. TEJO Nederland blijft zich inzetten om jongeren te begeleiden in deze zoektocht, zodat zij op een gezonde manier betrokken kunnen blijven bij de wereld om hen heen.

Bron: 4 op de 10 jongeren mijden regelmatig nieuws: ‘De wereld gaat naar de kolere. Daar hoef ik niet...

Wat vertellen emoties jou eigenlijk?

Heb je ooit nagedacht over de vraag: wat probeert mijn boosheid me te vertellen? Of waarom je je juist ineens zo blij voelt als iets kleins goed gaat? Emoties zijn als een innerlijk kompas dat je waarschuwt en richting geeft. Angst kan bijvoorbeeld een teken zijn dat er iets niet klopt, terwijl blijdschap je vertelt: “Hey, dit is fijn, hier wil ik meer van!” (Gross, 2015). Wat zou er gebeuren als je die signalen negeert?

Kunnen emoties je helpen betere keuzes te maken?

We denken vaak dat beslissingen maken iets is van logisch nadenken, maar wist je dat emoties daar een grote rol in spelen? Onderzoek laat zien dat mensen zonder emotionele feedback het moeilijk vinden om keuzes te maken (Damasio, 1994). Hoe zou het voor jou zijn als je bij elke keuze ook even stil zou staan bij wat je écht voelt? Zou dat je helpen of juist afleiden?

Hoe zorgen emoties voor verbinding met anderen?

Emoties zijn ook sociale lijm. Door ze te uiten, kunnen we contact maken, begrip vragen en geven. Heb jij wel eens gemerkt dat je pas echt begrepen wordt als je je gevoel deelt? En andersom, herken je het gevoel van verbondenheid als iemand jouw emoties begrijpt? (Keltner & Kring, 1998). Wat als we allemaal wat vaker durfden te zeggen wat we écht voelen?

Wat gebeurt er als je emoties negeert?

Soms zijn emoties lastig, en proberen we ze weg te duwen. Maar wist je dat dat juist vaak voor meer stress en spanning zorgt? (Gross & John, 2003). Wat als je emoties wél zou durven voelen, zonder ze te veroordelen? Zou dat je rustiger maken? Mindfulness en bewustzijn kunnen daarbij helpen (Hayes et al., 2011). Heb jij ooit geprobeerd om je emoties zonder oordeel te observeren?

Denk er eens over na

• Welke emotie heb jij vandaag gevoeld en wat vertelde die jou?
• Kun jij een situatie bedenken waarin een emotie jou hielp een goede keuze te maken?
• Hoe zou jouw leven veranderen als je emoties niet meer zou vermijden, maar er juist ruimte voor zou maken?

Emoties zijn geen obstakels, maar hulpmiddelen. Ze vertellen je wie je bent en wat je nodig hebt. Dus, voel jij het al?

Onderzoek wijst uit dat het gebruik van sociale media vaak samengaat met gevoelens van onzekerheid, angst en depressie bij jongeren. Continu online zijn kan leiden tot stress, het gevoel buitengesloten te worden en een verstoord slaappatroon. Vooral het vergelijken met anderen en de druk om online te presteren dragen bij aan mentale klachten. Door het verbieden van sociale media onder de 15 jaar hoopt de overheid deze negatieve effecten te verminderen en kinderen meer ruimte te geven voor een gezonde ontwikkeling zonder constante digitale afleiding.

Deze ontwikkelingen laten zien dat er een groeiend bewustzijn is over de invloed van technologie op jongere generaties. Organisaties zoals TEJO Nederland benadrukt de noodzaak om jongeren niet alleen te helpen bij problemen, maar ook preventief aandacht te besteden aan gezonde digitale gewoontes. Zo kunnen we samen zorgen voor een omgeving waarin jongeren zich veilig, gehoord en ondersteund voelen, zowel online als offline.

Bron: Kabinet: geen sociale media onder 15 jaar, smartphone vanaf groep 8

Wat deze productie extra bijzonder maakt, is de bredere beweging eromheen: de Enkeltje Parijs-community. Op de bijbehorende website vinden jongeren meer dan alleen de film. Er zijn documentaires, podcasts en persoonlijke verhalen te vinden van jongeren die hun eigen ervaringen delen. Ook kunnen bezoekers op een veilige manier zelf hun verhaal kwijt, desgewenst anoniem. Daarnaast biedt de community directe verwijzingen naar professionele hulpinstanties, zoals Stichting Chris, Mind en 113 Zelfmoordpreventie. De makers werken hierin samen met zorgverleners en jongerenwerkers, waardoor het niet blijft bij bewustwording alleen, maar ook echt een brug wordt geslagen naar hulp.

Deze insteek sluit prachtig aan bij waar wij TEJO Nederland voor staan. Omdat TEJO Nederland jongeren tussen de 10 en 20 jaar gratis, anonieme en professionele gesprekken aanbiedt, zonder verwijzing. In een tijd waarin veel jongeren zich onbegrepen voelen en de drempel naar hulp vaak te hoog is, is zowel de film als de community van Enkeltje Parijs een waardevolle aanvulling. Door de herkenning in het verhaal en de laagdrempelige toegang tot gesprek en hulp, voelen jongeren zich minder alleen, iets wat bij TEJO dagelijks het uitgangspunt is. Niemand hoeft het alleen te doen. Of je nu binnenstapt bij een TEJO-huis, je verhaal deelt in de Enkeltje Parijs-community, of simpelweg geraakt wordt door een herkenbare film, elk contactmoment kan het begin zijn van herstel.

Bron: Enkeltje Parijs

Je hebt vast wel eens van het volgende gehoord: “Denk voor de komende vijf minuten niet aan een roze olifant.” Door heel hard te proberen niet aan een roze olifant te denken, denk je er waarschijnlijk juist wel over na. En zie je een plaatje voor je van een roze olifant. Daniel Wegner, een Amerikaanse psycholoog onderzocht dit. Hij deelde een groep mensen op in twee aparte groepen. De ene groep kreeg de opdracht om niet aan een witte beer te denken, elke keer dat zij dat wel deden, moesten zij op een knop drukken. De andere groep (een controlegroep) kreeg de opdracht wel aan een witte beer te denken, ook zij moesten op een knop duwen wanneer zij dachten aan een witte beer.

Na deze vijf minuten werd de eerste groep gevraagd te doen wat de controlegroep eerder deed. Ze moesten vijf minuten lang, zo vaak mogelijk denken aan een witte beer. Wat blijkt? Deze groep dacht twee keer zoveel na over de witte beer dan de groep die meteen begon met het bewust denken aan de witte beer.

We kunnen hieruit concluderen dat de onderdrukte gedachte over de witte beer op een later moment twee keer zo hard terug kaatste. Daniel Wegner schreef naar aanleiding van zijn experiment het volgende:

Ik denk dat dit met emoties ook zo is. Het verstoppen en onderdrukken van emoties, wil niet zeggen dat deze emoties er niet meer zijn. Op korte termijn zeker wel, je wordt afgeleid van de omstandigheden en voor even worden deze emoties niet meer gevoeld. Ik zeg niet dat dit slecht is, zeker niet, maar ik zou graag schrijven over het belang van het praten, het delen en het uiten.

Als ik mij baseer op het eerder genoemde onderzoek zou ik kunnen stellen dat weggedrukte emoties op een later moment (op een heftiger wijze) terug kunnen komen. Ik sprak in de inleiding over het verlies van mijn vriendin. Dit verdriet probeerde ik met alles wat ik in mij had naar de achtergrond te duwen.

Maar ik hield dit nooit lang vol, een dag of twee later maakte ik al weer ruzie om niets met mijn broer. Ik verloor de controle over mijn emoties en ik reageerde veel heftiger dan nodig. Deze reactie ontstond door mijn opgekropt verdriet.

Wat ik jullie, als lezers van mijn blog, mee zou willen geven is dat het wegdrukken van emoties juist op langere termijn gevolgen kan hebben. Dat door het wegstoppen, het later minstens zo hard terugkomt. En soms zelfs in hele andere dingen. In mijn vorige blog schreef ik  dat ik vond dat mijn gevoelens er niet mochten zijn. Ik accepteerde ze niet en ik stopte ze weg. Dit heeft voor mijn geestelijke gezondheid ernstige gevolgen gehad. Zo ernstig dat ik later gediagnosticeerd werd met een depressie. Ik heb er veel van spijt van dat ik niet op een eerder moment om hulp heb gevraagd. Maar daar kan ik nu helaas niets meer aan doen.

Wat ik wel kan doen is vrijwilliger zijn bij TEJO en jongeren stimuleren om juist wel te praten, om zo te voorkomen dat dit anderen overkomt. Ik kan blogs schrijven over het belang van het toelaten van emoties, om zo mijn verhaal te vertellen. En dat is wat ik nu doe, vrijwilliger zijn bij TEJO en  schrijfster zijn van deze blogs. Ik hoop dat ik via deze weg jou het laatste duwtje kan geven om hulp te zoeken. Iets wat ik zelf een aantal jaar terug zo hard nodig had, maar niet om durfde te vragen.

Dus ik roep bij deze iedereen die dit leest op, om juist wel te denken aan die ene roze olifant!

Ik durf te stellen dat veel kinderen, jongeren en volwassen herkennen wat ik hier schrijf. Waarom ik dat zo stellig zeg? Vijf jaar geleden dacht ik zelf ook zo, en door de jaren heen heb ik veel anderen leren kennen die hetzelfde denken, of dachten.

Vijf jaar geleden was ik dertien jaar. Als dertienjarig meisje piekerde ik al veel, ik dacht na over het leven, over wie ik was en over wie ik wilde worden. Dit piekeren bracht veel emoties met zich mee, met name negatieve. Ik was somber en ik voelde mezelf niet meer fijn in mijn eigen lichaam.

Ik snapte niet waar deze gevoelens vandaan kwamen, er was eerder nooit iets aan de hand geweest. Mijn jongere jaren waren zorgeloos en mijn thuissituatie was, op wat normale ruzies na, prima. Op school ging alles goed en ik heb altijd vriendinnetjes gehad. Er was dus niks aan de hand, zo dacht ik. De gevoelens die ik had waren vast niet echt, want er was naar mijn mening geen goede reden voor. En waar geen reden voor is, bestaat niet… Toch?

Ik zou het liefst een groot alarm aan willen zetten, voor iedereen die overtuigd is van dit laatste. Als er iets is wat ik geleerd heb, is dat dit NIET waar is. Alle gevoelens en emoties die gevoeld worden, zijn echt! Al voelt het voor jou misschien alsof er geen (goede) reden voor is, emoties zijn er niet voor niks. Door middel van emoties geeft jou lichaam signalen af. Het kan hier om verschillende signalen gaan, als bijvoorbeeld het bereiken van een grens, of het verwerken van een bepaalde prikkel. Zo zijn er nog honderden andere signalen die door middel van bepaalde emoties aan de oppervlakte komen. Bij jongeren komt hier ook nog eens bij dat rond de puberteit de hersenen volop in ontwikkeling zijn. Deze veranderingen in de hersenen kunnen voor intense, wisselende emoties zorgen.

Nu ik vijf jaar later terugkijk op deze periode uit mijn leven, vallen voor mij de puzzelstukjes op zijn plek. Mijn emoties kwamen niet uit het niets. Ik heb geleerd om verbanden zien, die ik eerder niet zag.

Een voorbeeld van zo’n wisselwerking:

1. Het begon met de (maatschappelijke) norm, het idee dat iedereen maar perfect moet presteren.
2. Dit zorgde bij mij voor gevoelens van onzekerheid.
3. Door deze onzekerheid deed ik mij op school beter en anders voor, dan ik mezelf werkelijk voelde.
4. Het dragen van dit masker kostte mij zoveel energie, dat er extreme vermoeidheid ontstond.
5. Deze vermoeidheid zorgde ervoor dat ik mezelf thuis af reageerde op mijn ouders, broertjes en mijn zusje.
6. Dit afreageren zorgde weer voor negatieve reacties vanuit de gezinsleden.
7. Hierdoor ontwikkelde ik gevoelens van waardeloosheid en zelfhaat.

Maar…...

Kwamen deze gevoelens van waardeloosheid en zelfhaat uit het niks? Nee.

Waren ze onterecht? Ook niet.

Dacht ik op dat moment dat ik niet zo moest zeuren, omdat ik niet wist waar deze gevoelens vandaan kwamen en ze daardoor geen reden hadden? Zeker!

De reden dat ik hierover schrijf, is dat ik anderen mee wil geven dat de emoties die je voelt, altijd én in elke situaties belangrijk zijn. Belangrijk genoeg om er goed naar te luisteren en belangrijk genoeg om erover te praten.

Ook al lijkt het alsof er geen reden is voor jouw emoties, ze mogen er zijn.

Je hoeft niet op het moment zelf al te weten waar deze emoties vandaan komen. Bij mij kwam dit inzicht ook pas jaren later. En al komt dit inzicht nooit, zelfs dan is het van essentieel belang dat er naar die emoties wordt geluisterd.

Als het om het TEJO-huis gaat wordt er misschien weleens gedacht: ‘ik voel me wel somber, maar er is niks aan de hand dus ik heb deze hulp niet nodig. Geef de hulp maar aan iemand waarbij er echt iets aan de hand is, die mensen verdienen het om tijd en aandacht te krijgen.’ Als deze gedachte speelt bij jou, wil ik je als jongere en als vrijwilliger van TEJO op het hart drukken dat er geen reden hoeft te zijn. Dat jij emoties voelt, is de reden. En deze reden is belangrijk genoeg om erover te mogen praten en hulp te krijgen.

*Wist je trouwens dat TEJO er überhaupt niet alleen is als je negatieve emoties voelt, maar ook als je gewoon een praatje wil maken of als je ergens enthousiast over bent? Dus is er iets waar je mee zit, en wil je dit graag delen bij TEJO, stuur vooral een berichtje. Dit mag zelfs anoniem. TEJO is er ook voor jou!